||मातृ देवो भवः||
सार्या शिक्षित अडन्यांच्या चरणी,,
सार्या शिक्षित अडन्यांच्या चरणी,,
काल परवा मदर्स डे साजरा केला आपण सर्वांनी
काही तरी त्या निमित लिहाव असा वाट होत पण भट्टी जमत नव्हती आणि ,,,
मघाशीच कलर्स वरील बालिका वधू हि सिरीयल पाहत होतो
त्यातील प्रसंग ,,,
जग्याची आई त्याला शोधत शोधत मुंबईत येते ,,
आणि त्याची विनवणी करते कि,,
आनंदी कशी तुझी डोळ्यात प्राण आणून वाट पाहत आहे
तिने तुझा जीव वाचवल आहे निदान त्याची तरी लाज बाळग
अस परोपरीने सांगते ,,
आम्हाला सार्यांना कशी तुझी गरज आहे
तुझी दादी मां वाट पाहतेय वैगेरे वैगेरे,,,,,,
पण जग्या ढिम्म ,,,
उलट तोच आईला सांगतो तू मला समजून घे
सारेच मला दोषी समजतात आधी वडील आले ते मला बोल लवून गेले
आता तू मला बोल लावत आहेस,,,वैगेरे वैगेरे
तेव्हा आई म्हणते जग्या अरे तू लहान होतस ना !
तुला बोलता हि येत नव्हत आणि मला तेव्हाही तुला काय पाहिजे
तुझ काय म्हणन आहे ते समजत होत,,,,,,
आता एक तर तू खूप मोठा झालायस आणि मी अडाणी अशिक्षित
तुझ हे तर्कट माझ्या नाही लक्षात येत अस म्हणत
हमसून हमसून रडत होती ती जग्याची आई ,,,,,,,,,
डोळ्यात पाणी आल अक्षरशः ,,,,
आणि साधारण १०\१२ वर्ष पूर्वीची हि गोष्ट आहे ,
मी त्यावेळी एकटाच होतो गावाला आम्ही नवीन घर बांधत होतो ना,
त्यामुळे मुंबई पुणे हा प्रवास सारखा चालूच असे
वाकड गाव माझ हिंजवडी पुणे जवळच,,,,,,
एकटाच होतो म्हणून दुपारच्य वेळेस गेलो एका हॉटेलात आणि
मिसळपाव खात होतो आणि
तितक्यात ५०\६० वर्षाची बाई आली डोक्यावरच जळनाच भलं मोठ्ह ओझ
खाली टाकल आणि मिसरीने काळवंडले दात पाण्याने चूल भरून साफ केले .
तिचे ते सुरकुतलेले हात ,लुगडं दोनचार जागी फाटलेले तसं ते हातान शिवलेले
एकंदरच तिच्या नशिबाची ते ओळख करून देत होते,,,,,
खाली बसून थरथरत्या हातांच दोनचार तांबे पाणी रिचवल
आणि हॉटेलातल्या पोऱ्याला आवाज दिला ,,,,,
"नुसतच कालवण मिळल कार पोरा माझ्याकडे भाकर हाय"
पोर्यान कालवण आणून दिल तसं फडक्यात बांधलेली
भाकर कुस्करून ती खावू लागली,,,,
ईकडे मी मात्र विचारात पडलो होतो , पण का कुणास ठावूक
एकंदरच तिच्याकडे पाहून मला तिची दया येत होती ,
मी ठरवलं आता तिचे पैसे मी भरतो तिला कदाचित कुणी नसेल
कोण हिला मदत करत असेल , हीच आजारपण कोण करत असेल
अशी वेळ का यावी तिच्यावर,,,?
असे सारे प्रश्न नाचत होते ,,,तो पर्यंत तीच खावून झाल होत
लगेच तो मघाचा पोर्या आला आणि म्हणाल ,
आजी मिसळ पाव घ्या गरम गरम हाये
पैस नाय घेणार ,,,,,,
पोरा आज तू मिसळ पाव दिशील र पर,,
उद्या ,,?उद्या कोण दिल मला मिसळ पाव?
त्यावर तो पोर्या म्हणाला आजी तुला काय मुलगा
बिलगा न्हाय व्हय,,?
त्यावर ती आजी म्हणाली हाय कि मोठा सायेब हाय
ईन्जिनियर का काय तरी हाय त्यो,,,,,,
परदेशात आसतो त्येला येळच न्हाय,,,
खाडखाड कुणी तर कानाखाली मारावी ते तिचे शब्द आठवले ,,,
मघाशी ती आनंदी सिरीयल पाहताना
अगदी हुबेहूब तसाच तर प्रसंग होता
आजच्या शिक्षणाने माणूस सुशिक्षित होतो,,,,,,,?
नकळतच प्रश्न डोक्यात आला ,
माणूस ईतका का बदलतो?
आपल संपूर्ण आयुष्य आपल्यासाठी वाहणाऱ्या आईची
जराही आठवण त्याल येवू नये?
हाल अपेष्टात जगणाऱ्या माउलीची त्याला आठवण येत नसेल,,?
लहानाचा मोठा करणाऱ्या माउलीला तो विसरू कसा शकतो,,?
आणि माझी ती तंद्री भंगली ,,,
त्या म्हताऱ्या आजीनेच माझ्या खांद्यावर हात ठेवला होता ,
आणि नकळतच पुन्हा एक तिने माझ्या मुस्कटात मारली ,,
ती म्हणाली," ईतका ईचार करू नकोस पोरा बस्स तुझ्या
आई बापाला जप समद पावलं मला "
हे ऐकल्यावर तर मी लाजून मारायचा तेव्हडा बाकी होतो,,
दोन मिनिटात आजीने माझ्या मनातले विचार वाचले होते
आणि आम्हला आमच्या आई वडिलांना समजून घेता येत नाही,,?
ज्यांना आपली भाषा आपल्याला बोलता येत नसताना समजते ,,,,,
कुठल्या शाळेत शिकतात हे सारे आई वडील,,,,,,,,?
आम्हाला समजते फक्त
सेटलमेंट , न्यू जॉब, तोडपानी ,ईनक्रीमेंट, भष्टाचार ,प्रमोशन ची भाषा
पण या सार्या घोळत आपण आपलीच मानस दुरावतो
काऊनटरवर पैसे दिले आणि विचार करतच चालू लागलो
आणि बाजूच्या शाळेच्या वर्गातून आवाज आला
मुलानो आज आपण काय शिकलो,,,?
डॉक्टर ईन्जिनियर नाही होता आले तरी चालेल
पण चागला मुलगा चांगला माणूस नक्की होवू या
नकळत मी स्वतःला उत्तर देत पुढे चालत राहिलो .
आज तो बालिका वधूने पुन्हा सारा प्रसंग जिवंत केला
कदाचित मीही कुठे तरी कर्तव्याला जागलो नसेन .
आणि तुम्ही,,,,,,?
म्हणूनच सार्या शिक्षित अडन्यांच्या चरणी.
काही तरी त्या निमित लिहाव असा वाट होत पण भट्टी जमत नव्हती आणि ,,,
मघाशीच कलर्स वरील बालिका वधू हि सिरीयल पाहत होतो
त्यातील प्रसंग ,,,
जग्याची आई त्याला शोधत शोधत मुंबईत येते ,,
आणि त्याची विनवणी करते कि,,
आनंदी कशी तुझी डोळ्यात प्राण आणून वाट पाहत आहे
तिने तुझा जीव वाचवल आहे निदान त्याची तरी लाज बाळग
अस परोपरीने सांगते ,,
आम्हाला सार्यांना कशी तुझी गरज आहे
तुझी दादी मां वाट पाहतेय वैगेरे वैगेरे,,,,,,
पण जग्या ढिम्म ,,,
उलट तोच आईला सांगतो तू मला समजून घे
सारेच मला दोषी समजतात आधी वडील आले ते मला बोल लवून गेले
आता तू मला बोल लावत आहेस,,,वैगेरे वैगेरे
तेव्हा आई म्हणते जग्या अरे तू लहान होतस ना !
तुला बोलता हि येत नव्हत आणि मला तेव्हाही तुला काय पाहिजे
तुझ काय म्हणन आहे ते समजत होत,,,,,,
आता एक तर तू खूप मोठा झालायस आणि मी अडाणी अशिक्षित
तुझ हे तर्कट माझ्या नाही लक्षात येत अस म्हणत
हमसून हमसून रडत होती ती जग्याची आई ,,,,,,,,,
डोळ्यात पाणी आल अक्षरशः ,,,,
आणि साधारण १०\१२ वर्ष पूर्वीची हि गोष्ट आहे ,
मी त्यावेळी एकटाच होतो गावाला आम्ही नवीन घर बांधत होतो ना,
त्यामुळे मुंबई पुणे हा प्रवास सारखा चालूच असे
वाकड गाव माझ हिंजवडी पुणे जवळच,,,,,,
एकटाच होतो म्हणून दुपारच्य वेळेस गेलो एका हॉटेलात आणि
मिसळपाव खात होतो आणि
तितक्यात ५०\६० वर्षाची बाई आली डोक्यावरच जळनाच भलं मोठ्ह ओझ
खाली टाकल आणि मिसरीने काळवंडले दात पाण्याने चूल भरून साफ केले .
तिचे ते सुरकुतलेले हात ,लुगडं दोनचार जागी फाटलेले तसं ते हातान शिवलेले
एकंदरच तिच्या नशिबाची ते ओळख करून देत होते,,,,,
खाली बसून थरथरत्या हातांच दोनचार तांबे पाणी रिचवल
आणि हॉटेलातल्या पोऱ्याला आवाज दिला ,,,,,
"नुसतच कालवण मिळल कार पोरा माझ्याकडे भाकर हाय"
पोर्यान कालवण आणून दिल तसं फडक्यात बांधलेली
भाकर कुस्करून ती खावू लागली,,,,
ईकडे मी मात्र विचारात पडलो होतो , पण का कुणास ठावूक
एकंदरच तिच्याकडे पाहून मला तिची दया येत होती ,
मी ठरवलं आता तिचे पैसे मी भरतो तिला कदाचित कुणी नसेल
कोण हिला मदत करत असेल , हीच आजारपण कोण करत असेल
अशी वेळ का यावी तिच्यावर,,,?
असे सारे प्रश्न नाचत होते ,,,तो पर्यंत तीच खावून झाल होत
लगेच तो मघाचा पोर्या आला आणि म्हणाल ,
आजी मिसळ पाव घ्या गरम गरम हाये
पैस नाय घेणार ,,,,,,
पोरा आज तू मिसळ पाव दिशील र पर,,
उद्या ,,?उद्या कोण दिल मला मिसळ पाव?
त्यावर तो पोर्या म्हणाला आजी तुला काय मुलगा
बिलगा न्हाय व्हय,,?
त्यावर ती आजी म्हणाली हाय कि मोठा सायेब हाय
ईन्जिनियर का काय तरी हाय त्यो,,,,,,
परदेशात आसतो त्येला येळच न्हाय,,,
खाडखाड कुणी तर कानाखाली मारावी ते तिचे शब्द आठवले ,,,
मघाशी ती आनंदी सिरीयल पाहताना
अगदी हुबेहूब तसाच तर प्रसंग होता
आजच्या शिक्षणाने माणूस सुशिक्षित होतो,,,,,,,?
नकळतच प्रश्न डोक्यात आला ,
माणूस ईतका का बदलतो?
आपल संपूर्ण आयुष्य आपल्यासाठी वाहणाऱ्या आईची
जराही आठवण त्याल येवू नये?
हाल अपेष्टात जगणाऱ्या माउलीची त्याला आठवण येत नसेल,,?
लहानाचा मोठा करणाऱ्या माउलीला तो विसरू कसा शकतो,,?
आणि माझी ती तंद्री भंगली ,,,
त्या म्हताऱ्या आजीनेच माझ्या खांद्यावर हात ठेवला होता ,
आणि नकळतच पुन्हा एक तिने माझ्या मुस्कटात मारली ,,
ती म्हणाली," ईतका ईचार करू नकोस पोरा बस्स तुझ्या
आई बापाला जप समद पावलं मला "
हे ऐकल्यावर तर मी लाजून मारायचा तेव्हडा बाकी होतो,,
दोन मिनिटात आजीने माझ्या मनातले विचार वाचले होते
आणि आम्हला आमच्या आई वडिलांना समजून घेता येत नाही,,?
ज्यांना आपली भाषा आपल्याला बोलता येत नसताना समजते ,,,,,
कुठल्या शाळेत शिकतात हे सारे आई वडील,,,,,,,,?
आम्हाला समजते फक्त
सेटलमेंट , न्यू जॉब, तोडपानी ,ईनक्रीमेंट, भष्टाचार ,प्रमोशन ची भाषा
पण या सार्या घोळत आपण आपलीच मानस दुरावतो
काऊनटरवर पैसे दिले आणि विचार करतच चालू लागलो
आणि बाजूच्या शाळेच्या वर्गातून आवाज आला
मुलानो आज आपण काय शिकलो,,,?
डॉक्टर ईन्जिनियर नाही होता आले तरी चालेल
पण चागला मुलगा चांगला माणूस नक्की होवू या
नकळत मी स्वतःला उत्तर देत पुढे चालत राहिलो .
आज तो बालिका वधूने पुन्हा सारा प्रसंग जिवंत केला
कदाचित मीही कुठे तरी कर्तव्याला जागलो नसेन .
आणि तुम्ही,,,,,,?
म्हणूनच सार्या शिक्षित अडन्यांच्या चरणी.
आही सारे शिक्षित अडाणी
ReplyDeleteSunil Bhumkar yaans, saprem ,,
ReplyDeleteअहो भूमकर साहेबानु, अगदी अक्षरशः भोक्काड पसरून रडायला लावलात हो.. तुमच्या सुम्बरान मध्ये "आम्ही सारे शिक्षित अडाणी" वाचले आणि आक्षी ओक्साबोक्शी रडावसं वाटले.. अगदी ठोक खरे लिहिले आहे.. आजकाल ची मुले अशीच आहेत.. ती बिचारी अशिक्षित अडाणी स्त्री होती व तिचा मुलगा इंजिनियर असून सुद्धा त्या मुलाला स्वतःच्या आई ची माया आठवली नाही व आपल्या श्रीमंतीत एकटाच लोळत राहिला.. मला माझे विद्यार्थी जीवन स्मरले व आमच्या आई ने हलाखीच्या दिवसातून कसे आमचे शिक्षण केले तेही आठवले.. अगदी माझ्याच जीवनाची गोष्ट तुम्ही माडर्न काळात सांगितली आणि मला माझी आई स्मरली.. धन्य आहांत हो तुम्ही खरोखर धन्य आहांत .. तुमचे आणत आभार ..
--
Thanx & Good Day,